• Prethodna
• 1 of 7
• Sledeća

            Sive, išarane, zapuštene fasade pojedinih objekata, pa čak i celih kvartova, na putu su da postanu prošlost. Umetnici iz čitavog sveta oslikavanjem površina pokušavaju da osmisle novi stajling ulicama „oblačeći“ ih u nove odore boja, ideja sa porukama.

            Prof. dr Tatjana Pivac sa Departmana za geografiju, turizam i hotelijerstvo, Prirodno-matematičkog fakulteta, Univerziteta u Novom Sadu, poznata po originalnim inicijativama, prošle godine je u sklopu predavanja iz Kulturnog turizma za studente četvrte godine, uvrstila pešačku Street Art turu Novog Sada. Višestruko korisno, interesantno i inspirativno za buduće turizmologe zaposlene u turističkim agencijama, turističke vodiče i sl., kojima je ponuđen jedan drugačiji pogled na grad, zahtev koji murali/grafiti, odnosno muzeji/galerije na otvorenom mogu da ispune.
            - Ideja se rodila zahvaljujući master studentkinji koja je za temu master rada, čiji sam mentor, odabrala murale Novog Sada. Preko nje sam došla do Nebojše Bunjevčeva, licenciranog vodiča, čoveka velikog znanja iz ove oblasti i sluhom za mlade ljude od kojih će se neki, možda vrlo brzo naći i u njegovoj ulozi. Pomislila sam da bi to bilo zanimljiva tema i za studente Kulturnog turizma i kako vidim, oni su oduševljeni - obrazložila je prof. dr Tatjana Pivac.
            Da je osećaj za pravu stvar ni ovoga puta nije izneverio, pokazalo se i na dvo i po časovnoj šetnji u četvrtak, 28. aprila, po neuobičajeno za ovo godišnje doba lošem vremenu, od koje niko nije pokazao želju da odustane.
            Polazna tačka na ovoj turi bio je mural u Gimnazijskoj ulici, na kojoj su predstavljene znamenite ličnosti XIX veka, Svetozar Miletić, Đura Jakšić i Jovan Jovanović Zmaj, Kosta Trifković i Laza Kostić, Milica Stojadinović Srpkinja i Marija Trandafil koje sede u kočiji u Njegoševoj ulici, nekada glavnoj ulici grada, ispred kafane „Bela lađa“ u kojoj je prvi put Novi Sad nazvan „Srpskom Atinom“. Mural je rad UG „Bute dobri“ naslikan 2019. na mestu murala „Jedina istina“ francuskog umetnika Gijoma Albija Remede iz 2009. i prvom u gradu, koji je 2016. prekrečen, čime je Novi Sad postao jedini grad u svetu u kojem je delo ovog umetnika „sklonjeno“ na taj način.
            Druga stanica ove šetnje bio je mural iz 2017. pod nazivom „Tigar“, autora Stefana Bjelića, na uglu Beogradskog keja i Ulice Kozačinskog, kao podrška Nastasji Nedimović, članici ženske vaterpolo reprezentacije Srbije, koja je uspela da dobije bitku života protiv opake bolesti. Zasluge za ideju, organizaciju i sredstva za ovaj mural pripada „Lančanoj reakciji“, udruženju koje stoji iza nekoliko murala u gradu. Iscrpljujuća borba Nastasje Nedimović inspirisala je i argentinsku umetnicu Fio Silvu da naslika mural u kojoj je snaga borbe predstavljena stilizovanom kompozicijom konja i ribama, na fasadi Visoke škole strukovnih studija za obrazovanje vaspitača (Petra Drapšina 8).
            „Eros i Alkiona“ je mural grčkog umetnika svetskog glasa - Fikosa, na Beogradskom keju, koji predstavlja dijalog između boga ljubavi, strasti, stvaranja i života i mitske ptice Alkione. Mural je premazan zaštitnim slojem, patentiranom od strane naučnika sa FTN-a, kako bi ga sačuvali od propadanja, posle čega je većina novosadskih murala zaštićeno na taj način. Mural je oslikan 2019. zahvaljujući Udruženju „Lančana reakcija“.
            Čak četiri murala ističu tradicionalnu kulturnu saradnju Novog Sada i Ambasade SAD. Na Bulevaru Mihajla Pupina na muralima iz 2017. prikazane su značajne, poznate ličnosti i strip junaci iz američkog i srpskog miljea: od Mihajla Pupina, Nikole Tesle, Milutina Milankovića, Mike Antića, Slobodana Trkulje, Snupija, Boba Dilana, Spajdermena, Marine Abramović, Homera Simpsona, Dženis Džoplin i dr. Zasluga pripada studentima Akademije klasičnog slikarstva Univezriteta Edukons i vođstvu poznate američke slikarke murala Džil Rotenberger. Veliki mural posvećen Mihajlu Pupinu iz 2018. na uglu Ul. Ilije Ognjanovića i bulevara sa njegovim imenom. I ovaj mural je oslikan u okviru Dana američke kulture, koji se održavaju u Novom Sadu. Na oslikavanju su zajednički radili umetnici iz SAD, Marthalicia Matarrita, Dister Rondon i novosadski ulični umetnik Uroš Štrboja Roch. Na početku ulice Ilije Ognjanovića, povodom obeležavanja 50 godina od premijere mjuzikla „Kosa" u Srbiji, prvi put izvedenog u „Ateljeu 212“, 1969., u režiji Mire Trailović i Zorana Ratkovića, zapamćenoj po izjavi autora mjuzikla Džeroma Ragnija i Džejmsa Radoa, da je beogradska verzija bolja od brodvejske. Njime je iste 2019. godine najavljen rimejk „Kose“ u koprodukciji dva novosadska pozotišta. Autor murala je novosadski umetnik Uroš Štrboja Roch, koji se potpisuje i kao autor murala na Bulevaru oslobođenja 113, sa  NBA igračima: Nikolom Jokić, Greg Popovičem, Darkom Miličićem, Vlade Divcem, Peđom Stojakovićem, Igorom Kokoškinom i Pit Maravičem.
            Nakon zaustavljanja kod stadiona „Karađorđe“ i zida na kojem je slikom i brojem ispisana istorija FK „Vojvodina“, kraj ture obeležio je mural „Lynx“ meksičkog umetnika Darida Rueda u saradnji sa Udruženjem „Lančana reakcija“. Postavljen na fasadu zgrade u Ul. Vladimira Nikolića 6, sredinom 2017., predstavlja borbu za balkanskog risa, jednu od najugroženijih vrsta ovih prostora. Rueda je poznat po temama zaštite životinja i tehnici kaleidoskopa, radu podeljenom na geometrijske oblike uklopljenih u veću celinu, i živim bojama, te je „Lynx“ jedan od najupečatljivijih u gradu.
            Ovo je pokušaj prenošenja dela iskustva koja se nisu ograničila na murale i po neki grafit, već su proširena znanjem, činjenicama i nezvaničnim pričama, u kojima je sačuvan deo istine o vremenu nastanka grada i njegovog rasta. Jer, voleti svoj grad znači poznavati ga.