• Prethodna
• 1 of 5
• Sledeća

            Kao period izgradnje županijske zgrade  prihvata se razdoblje od 1816-1820. godine. Zgrada je podignuta prema nacrtu Jožefa Fišera, poznatog peštanskog arhitekte u stilu klasicizma. Imala je osnovu u obliku ćiriličnog slova P i još jedno krilo na severu.

            Centralni deo - rizalit bio je slobodan, oslonjen na 4 mermerna stuba i sa širokim ulazom. Rizalit je imao otvoren balkon, a na krovu je bio i grb Torontalske županije. To je centralni deo koji gleda na trg.
            Tokom vremena zgrada je postala pretesna za smeštaj županijske administracije te se ukazala potreba za dogradnjom. Lehner Eden i Đula Partoš sačinili su plan izgradnje i ulepšavanja zgrade. Celokupno zdanje se prepravlja u baroknom stilu i dograđeni su desno i levo bočno krilo, krov županije dobija biber crep, podovi su obloženi parketom od tvrdog drveta, a hodnici pločicama od gline. Županijska zgrada ima svoj vodovod, parno grejanje, električno osvetljenje i uređaj za signalizaciju. Svečano otvaranje tog dograđenog i adaptiranog dela zgrade objavljeno je 16.01.1888. godine. Krov tada dobija crep emajlirani od žolnaj keramike iz Pečuja prošaran oker žutim crepom uzetim sa motiva banatskih ćilima. Zgrada dobija tri kubeta. Na vrhu najvišeg postavljena je lanterna sa gvozdenom ogradom. Na fasadi dobija barokne ukrase i na oba kraja nalazila se kapija od kovanog gvoždja. U zgradu se ulazilo kroz glavnu kapiju s vratima od masivne hrastovine. U predvorju zgrade kroz koje je mogao proći fijaker s visokim gostima pod je popločan pločicama. Oprema koja je ugrađena u zgradu i infrastruktura pevazilazila je sopstveno vreme. U dvorištu županije izgrađena je centrala za napajanje elekričnom energijom (tada 1886. godine grad još nije bio elekrificiran), a zgrada je imala i sopstveni vodovod kao i parno grejanje koje je do danas u funkciji. Uvedeni su i uređaji za signalizaciju radi bolje komunikacije činovnika sa poslugom, tako da je to bilo najmodernije zdanje u ovom delu  monarhije uključujući i Temišvar. Barokna ili svečana sala namenjena održavanju sednica dobila je u vreme rekonstrukcije novo ruho od štukatura po nacrtu Jožefa Gojgnera Bečkerečkog slikara, inače Tirolca. Svodovi su ukrašeni sa gipsanim radovima. U podnožju stoje četiri figura anđela, a pod tavanicom nalazi se mala galerija sa balustradom.
            Sadašnji izgled datira iz 1902. godine. Ovde se pored skupova političkog karaktera  održavaju kulturne priredbe, književne večeri, promocije, naučna predavanja... Vitraži ispred svečane sale predstavljaju: Mudrost, Moć i Pravdu i osim dekorativne imaju i umetničku vrednost, a poklon su grofova županijskoj palati. Urađeni su zahvaljujući prilozima plemstva datim za popravku zgrade 1902. godine, posle požara koji je zahvatio samu zgradu. 
            U holu se nalaze i dva sata. Prvi sa leve strane od ulaza u svečanu salu je Pantelićev sat iz 1902. godine, čiji mehanizam pokreće četiri međusobno udaljena brojčanika. Drugi sat je od kovanog gvožđa i predstavlja izraz zahvalnosti zanatlija - županijskoj vlasti koji su nakon rekonstrukcije zgrade dobili priliku da izgrade dve gvozdene kapije. Izgrađen je oko 1890. godine.
            Gradska bašta ili županijski park je prostor unutar krila Gradske kuće površine 5,810 m2. Nastao je zaslugom budimpeštanskih baštovana koji su ga oformili sledeći savete graditelja Partoša i Lehnera. Posle izgradnje levog krila nastao je fizički izolovan i zaštićen prostor. To je svojevrsna botanička bašta, jer starost nekih vrsta prelazi i stotinu godina. Skulpture dečak i lane Jovana Soldatovića, Mala skica za konja Tome Rosandića i Kompozicija Jovana Kratohvila, krase sam park i čine ga neodoljivim za sve stanovnike Zrenjanina i njihove goste.

Tekst: Jaroslav Stevanov, organizator za razvoj i promociju turističkih proizvoda turističke organizacije grada Zrenjanina, licencirani turistički vodič i  član U.O. UTZ Zrenjanin. Korišćeni podaci iz interne brošure „Udruženja turizmologa i sekcije turistčkih vodiča grada Zrenjanina“
Foto: Aleksandar Blanuša