• Prethodna
• 1 of 15
• Sledeća

    Mnogo je razloga zašto treba posetiti manastir Voljavču nadomak Stargara (Kragujevac), uživati podno planine Rudnik u prelepom prirodnom okruženju i duhovnom i istorijski značajnom centru.
    Na skrovitom mestu, u gustim šumama, uz Voljavački potok, pet kilometara od centra Stragara smešten je kompleks manastira Voljavča.

    Tačno vreme osnivanja manastira nije potvrđeno, ali se iz osnivačke povelje manastira godina 1050. navodi kao moguća godina njegovog osnivanja. Prema podacima zasnovanim na starijim manastirskim dokumentima, navodi se da je obnovljen 1551. godine, na temeljima starijeg. Njegov ktitor bio je Mihailo Končinović, vojvoda despota Stefana Lazarevića, koji je na brdu Ljubičevac iznad Stragara, samo dva kilometra od manastira Voljavča, uz reku Srebrnicu, podigao grad Srebrnac (danas vidljivi samo ostaci), gde je Đurađ Branković zvanično proglašen i prihvaćen za naslednika despota Stefana Lazarevića. Uz manastir, Mihailo Končinović je manastiru darovao 350 ha zemljišta (šuma) i tri vodenice.
    Godine 1759. manastir je teško postradao od Osmanlija i tri godine ostao zapečaćen. Godine 1765. izgrađen je konak sa istočne strane crkve, u kojem će 1805. kraće vreme biti sedište prve sprske ustaničke vlade - Praviteljstvujuščeg sovjeta srpskog. U znak sećanja na zasedanje Karađorđeve vlade sa protom Matejom Nenadovićem kao predsedavajućim, povodom 200-godišnjice tog događaja. 2005. zasedala je tadašnja srpska vlada na čelu sa Vojislavom Koštunicom.
    Sto godina nakon prvog, podignut je sa nad podrumom sa južne strane, pored potoka nov konak. Prema urezanom zapisu na ploči u hodniku podigao ga je „nastojatelj Josif uz pomoć naroda, za vreme knjaza Mihaila Obrenovića, za 408 dukata cesarskih.
    Kao i mnoge druge srpske svetinje, manastir je puno puta pljačkan i paljen. Jedno od najvećih stradanja doživeo je u vreme austrijsko-turskog rata (1787 - 1791), a njegovo obnavljanje je izvršio arhimandrit manastira Blagoveštenja Grigorije 1796/7. godine.
    Nakon Drugog svetskog rata i Zakona o agrarnoj reformi, zemljišni posed manastira sveden je na 15 ha (10 šuma i pet oranica). Nešto kasnije manastir sa Karađorđevim konakom stavljen je pod državnu zaštitu. Godine 1960. u manastir je dovedena električna struja, iste godine podignuta velika zgrada sa prostranim tremom.
    Današnja crkva je skromnih dimenzija, sa trikonhalnom osnovom u obliku lista deteline, dužine sa pritvorom od 14m, širine 4 i visine kubeta osmougaonog oblika, oko 10 m.   U manastiru je danas pohranjeno nekoliko relikvija, ali nema starih ikona od veće umetničke vrednosti. Mnogo šta drugog iz domena istorijskog, kulturnog, duhovnog čine ga posebnim.
    U manastirskoj crkvi pohranjena je glava Tanaska Rajića, čuvenog barjaktara ustaničke Srbije, čiji spomenik danas krasi centar Stragara, njegovog rodnog mesta. Tanasko Rajić je rođen 1754. godine. Nakon vojevanja se vratio u svoj rodni kraj i pored toga što je bio čuveni vojskovođa vodio je Srbe u borbi sa Turcima, okupljao hajduke Šumadije i narod podno Rudnika i vodio u srpske čete, nikada nije učestvovao u formiranju vlasti. Odazvao se pozivu Miloša Obrenovića i tada već vremešni Tansko Rajić ponovo je predvodio hajduke iz ovih krajeva. Istorija beleži da je na brdu Ljubić kod Čačka, gde su Šumadinci otišli da brane čačansku nahiju od Osmanlija, isukao svoj jatagan i rekao da svoje topove ne ostavlja, a Turke pozvao da ga poseku. Oni su to i učinili. Njegova glava je pohranjena kraj leve pevnice u manastiru Voljavča.
    Voljavča je danas ženski manastir. Igumanija, mati Evgenija, dočekuje namernike, osvetljavajući njegovo jedinstveno mesto u zajednici srpskih pravoslavnih svetinja. Zvonila je više od pedeset puta crkvenim zvonima da bi oterala kišu koja je nemilice padala da bi dočekala grupu novinara. Tik pred manastirom kiša je prestala, a grupi je upriličeno nadahnuto iskustvo.
    Do manastira vodi uzan, strmi put, pored banje Voljavče, uz potok (od manastira udaljenog 1.400 m). Mogu se nazreti ostaci nekadašnjih bazena (muškog i ženskog) i tri kade za one koji nisu smeli da se kupaju u hladnoj lekovitoj vodi. Banja je podignuta 1928. godine zauzimanjem igumana Aleksija Jovanovića. Ova banja se ne nalazi na listi priznatih lečilišta jer njene vode nikada zvanično nisu ispitane, ali su efekti nadaleko poznati. Prema svedočanstvu dr St. Dimitrijevića, predratnog banjskog lekara, „banjska voda leči akutni i hronični reumatizam zglobova, mišića i živaca, lake tuberkuloze pluća i kostiju, stomačne i crevne poremećaje, oboljenja bubrega, jetre i žučne bešike, razna zapaljenja plućne i trbušne maramice i jajnika, živčana oboljenja, malokrvnosti teže i lakše. A naročito reumatizam“ (iz Letopisa manastira Voljavče, Kragujevac 2010). Nedaleko od prvog, uz samo korito reke nalazi se drugi izvor, radioaktivne vode, kaja se kao lekovita preporučuje gostima banje za piće.
    Opasana gustom šumom, ova banja je jedina u Srbiji koja nosi naziv po manastiru kojem je nekada pripadala. Pod manastirsko okrilje vraćen je veći deo šume, ali ne i banja.
    U ovom kraju osim manastira Voljavča nalaze se još dva nadaleko poznata manastira. Na osam kilometara od Stragara je manastir Blagoveštenje sa jedinstvenom drevnom relikvijom, duboreznim krstom sa Hristovim raspećem. U blizini je i manastir Petkovica sa jednom od najstarijih crkava šumadijske eparhije.